Afazja rozwojowa u dzieci
Z radością informujemy, że w naszej szkole powstała gazetka szkolna z okazji Dnia Afazji, która ma na celu zwiększenie świadomości na temat afazji rozwojowej oraz wsparcie dzieci borykających się z tymi zaburzeniami.
Tematyka gazetki:
- Czym jest afazja rozwojowa? – Wprowadzenie do zagadnienia, objawy i rodzaje afazji.
- Znaczenie wsparcia – Jak my, jako społeczność szkolna, możemy wspierać dzieci z afazją oraz ich rodziny.
- Porady dla nauczycieli i rówieśników – Jak rozmawiać z dziećmi z afazją, aby były one dobrze zrozumiane i akceptowane.
Afazja rozwojowa to specyficzne zaburzenia w rozwoju mowy i języka, które nie są wynikiem niepełnosprawności intelektualnej, niedosłuchu czy innych całościowych zaburzeń rozwojowych. Jej przyczyny często związane są z uszkodzeniem struktur mózgowych, które mogą występować w formie mikrourazów o nieznanym pochodzeniu.
Dzieci z afazją rozwojową, mimo prawidłowego słuchu i normy intelektualnej, napotykają trudności w nabywaniu i rozumieniu mowy. Wyróżnia się trzy główne typy afazji rozwojowej:
- Afazja ekspresyjna (ruchowa): Dziecko ma trudności w mówieniu, może nie mówić wcale lub jego mowa jest ograniczona, podczas gdy rozumienie mowy otoczenia jest zachowane.
- Afazja percepcyjna (sensoryczna): Dziecko rozumie mową otoczenia tylko w ograniczonym zakresie, a jego mowa jest agramatyczna i często używa „swojego” języka.
- Afazja mieszana (motoryczno-sensoryczna): Łączy cechy obu poprzednich typów – dziecko ma trudności zarówno w mówieniu, jak i w rozumieniu mowy otoczenia.
Objawy afazji rozwojowej:
- Trudności w wyrażaniu myśli: Dzieci mogą mówić oszczędnie i z wysiłkiem, a ich mowa często ma formę uproszczoną.
- Problemy z gramatyką i składnią: Niewłaściwa fleksja, parafazje głoskowe i słowne, a także agramatyzmy.
- Amnestatyczne zaburzenia językowe: Zapominanie już znanego słownictwa, opisowe określanie przedmiotów.
- Trudności w uczeniu się nowych słów: Problemy z zapamiętywaniem i powtarzaniem słów.
- Tworzenie neologizmów: Dzieci mogą tworzyć zniekształcone formy słów, co prowadzi do niezrozumiałej mowy.
- Zaburzenia w rozumieniu mowy: Dzieci mogą potrzebować wielokrotnego powtarzania, aby zrozumieć sens pytań czy zdań.
Dzieci z afazją rozwojową często borykają się również z:
- Trudnościami w czytaniu (aleksja) i pisaniu (agrafia).
- Problemami z koncentracją oraz dysharmonią rozwojową.
- Zaburzeniami motorycznymi oraz problemami emocjonalnymi, takimi jak lęk, nerwowość czy obniżone poczucie własnej wartości.
Terapia i wsparcie
Dziecko z afazją rozwojową powinno być objęte kompleksową opieką specjalistyczną. W terapii zazwyczaj uczestniczą logopeda, neurologopeda, psycholog, pedagog oraz terapeuta integracji sensorycznej. Terapia jest długotrwała i wymaga ścisłej współpracy wszystkich specjalistów oraz rodziców. Kluczowe jest dostosowanie terapii do indywidualnych potrzeb dziecka, motywacja oraz regularna wymiana informacji między specjalistami.
Właściwe wsparcie i terapia mogą znacząco poprawić jakość życia dzieci z afazją rozwojową, umożliwiając im lepsze funkcjonowanie w społeczeństwie.
Opracowała:
Marta Pociask
neurologopeda
